پرمصرفترین پلاستیک های دنیا ,

پلاستیکها جزء ضایعاتی هستند که به دلیل مصرف روزافزون, درصد بالایی از پسماندها را تشکیل می‌دهند. پیش از آن که وارد این بحث گردیم بد نیست برای مقدمه مروری بر موارد مصرف و خواص این مواد و منشا تولید آنها داشته باشیم.

پلاستیکها موادی هستند که به علت سهولت قالبگیری و شکل دهی کاربرد فراوانی در صنایع بسته بندی دارند و بعضا به دلیل استحکام زیاد, پایداری حرارتی بالا, چقرمگی زیاد و مقاومت در برابر خوردگی, در تولید قطعات برای صنایع خودرو, الکترونیک,و هواپیما سازی, و حتا فضانوردی و موشک سازی کاربرد دارند. یعنی از ساک دستی و ظروف پلاستیکی تا چرخ دنده های مهندسی ,بدنه خودرو, روکش سیم و کابل, کفپوش سالنها و وسایل پزشکی و غیره استفاده می‌گردند. بنابراین و به دلایل فوق جایگزین مناسبی برای فلزات هستند.به همین میزان نیز ضایعات آنها روز به روز افزایش می‌یابد.

به طور کلی پلاستیکهای ضایعاتی در ایران از سه منشاء تولید می‌گردند.

صنعتی

بیمارستانی.

به طوری که با توجه به آمارهای به دست آمده از آنالیز پسماند شهری بیشترین منبع ضایعات پلاستیک از پسماند شهری است که توسط صاحبان این صنعت خریداری و مورد بازیافت قرار می‌گیرند که برای نمونه آنالیز یک شهر توریستی که روزانه 100تن زباله دارد توسط شهرداری به شرح ذیل اعلام گردیده است.

مواد ارگانیک 70.4

نایلون  6.1

مواد لاکی()  2.6

فلزات آهنی و غیر آهنی 2.3

منسوجات 2.1

مواد سلولزی  6.4

پلی اتیلن ترفتالات  5.8

کفش و دمپایی 0.6

سایر مواد 3.7

آنچه از پلیمرها لازم است بدانیم

پلیمرها چه ترکیباتی هستند؟

پليمر يا ملکول بزرگ، يا ماکرو ملکول ها به موادی گفته می‌شود که از بهم پيوستن تعداد بسيار زيادی ملکول کوچک يا منومر تشکیل شده اند که بين آنها پيوند شيميايی کووالانسی وجود دارد.

بنابراین هر ملکول سنگین پلیمر از تعداد بسیار زیادی واحد ساختمانی تکرار شونده که به آن مونومر گفته می‌شود، ساخته شده است.
( یک = mono، قسمت = mer ) ← یک قسمتی = monomer ← بسپار = Polymer

n (CH2 = CH )    →      ~CH2 -CH- CH2 -CH-CH2 -CH~

برای روشن شدن موضوع یک رشته تسبیح را در نظر بگیرید که دانه های هر تسبیح نماد یک مونومر, نخ آن نماد پیوند کوولانسی و کل یک زنجیر تسبیح را یک پلیمر فرض نمایید.جالب است که هرچه تعداد دانه های مونومر بیشتر باشد خواص پلیمر مورد نظر بهتر خواهد بود.و برای اینکه ماده ای پلیمر محسوب گردد باید تعداد این دانه ها 1000عدد باشد.اگر تعداد دانه ها کم باشد برای مثال 10تا 100 عدد باشد الیگومر گفته می‌شود.
در مقايسه وزن ملکولی یک پلیمر با وزن ملکولی ساير مواد آلی مانند متان CH4 سبکترين ( 16 ) و تری گليسريد با وزن ملکولی ( 100 ) ,پلیمر تقريباً سنگين ترين ماده هستند.

روشهای بازیافت

با توجه به مصرف روز افزون پلاستیکها در صنایع مختلف به صورت کوتاه مدت (بسته بندی و یکبار مصرف) و بلند مدت (پلاستیکهای مهندسی)در کشورهای مختلف برای استفاده بهینه از ضایعات ,روشهای بازیافت مختلفی بکار می‌برند.

به طور کلی3 روش برای بازیافت پلیمرها وجود دارد:

بازیافت شیمیایی

لازم به یادآوری است که قبل از فرایند هر نوع فرایند بازیافت می‌بایست ضایعات جمع آوری, تفکیک و یا جداسازی شوند.عملیات جداسازی در بازیافت بسیار مهم است.زیرا اگر جداسازی بخوبی انجام نشود محصولات بازیافتی کیفیت بالایی نخواهند داشت و به همین دلیل در سایت مقالات کاملی برای علاقمندان در مورد روشهای جداسازی آورده شده است.

بازیافت مکانیکی

متداولترین روش ,بازیافت مکانیکی است که در ایران و سراسر دنیا استفاده می‌شود.

بازیافت مکانیکی شامل فرایندی است که طی آن به روشهای مکانیکی نظیر خردکردن ,شستن, آبگیری ,خشک کردن, ذوب کردن و شکل دهی بازیافت می‌گردند بدون اینکه ماهیت‌ آنها تغییر یابد و به ماده جدیدی تبدیل گردند.

پرمصرفترین پلاستیک دنیا

نحوه تولید گریدهای اصلی پلی اتیلن

PE در دو شکل اصلي به نام هاي پلي اتيلن با چگالي بالا( و پلي اتيلن با چگالي پايين موجود مي باشد.این پلیمر از طريق راديکالي اتيلن توليد ميشود. براي رسيدن به جرم مولکولي بالا به دليل تبخير بالاي مونومر ͵ واکنش را در فشار بالا (atm 1500-1300) و دماي بالا ( C° 300-80) نگه ميدارند. در اين شرايط سخت پليمر حاصله يک پليمر با درجه بالايي از زنجيرهاي شاخه اي کوتاه و بلند است که کريستاليتي را تا حدود 50% محدود ميکند و سبب يک گستره ذوب نسبتا پهن ميگردد.HDPE با استفاده از کاتاليست فيليپس و يا زيگلر_ناتا توليد ميشود و و این پليمر خطي تر و درجه کريستاليتي بالاتری از LDPE دارد.