amirkhizplast.ir
در مورد فوم های سلول باز فاز گاز موجود نیز پیوسته است در حالی که در فوم های سلول بسته فازگاز ناپیوسته است. نوع سلول شدیداً خواص مکانیکی و حرارتی فوم های پلیمری را تغیر می‌دهد
فوم پلیمری
فوم جسمی است که از دو فاز مختلف گاز و جامد تشکیل شده است. در مورد فوم های پلیمری فاز جامد از پلیمر ساخته شده است.
در یک توده فومی دو نوع فضای خالی در بخش پلیمری می‌تواند وجود داشته باشد که آنها را سلول می‌نامند.
از این رو دو نوع سلول شامل باز و بسته در فوم ها وجود دارند. در مورد فوم های سلول باز فاز گاز موجود نیز پیوسته است در حالی که در فوم های سلول بسته فازگاز ناپیوسته است.
نوع سلول شدیداً خواص مکانیکی و حرارتی فوم های پلیمری را تغیر می‌دهد.
مقدمه:
فوم جسمی است که از دو فاز مختلف گاز و جامد تشکیل شده است. در مورد فوم های پلیمری فاز جامد از پلیمر ساخته شده است.
در یک توده فومی دو نوع فضای خالی در بخش پلیمری می‌تواند وجود داشته باشد که آنها را سلول می‌نامند. از این رو دو نوع سلول شامل باز و بسته در فوم ها وجود دارند.
در مورد فوم های سلول باز فاز گاز موجود نیز پیوسته است در حالی که در فوم های سلول بسته فازگاز ناپیوسته است. نوع سلول شدیداً خواص مکانیکی و حرارتی فوم های پلیمری را تغیر می‌دهد.
فوم های پلیمری
مقابل حفره ای، سلول باز در مقابل سلول بسته و نرم در مقابل سخت.
تکنولوژی تولید این مواد را نیز میتوان اساسا به فوم سازی محلولی و فوم سازی واکنشی یا فوم سازی فیزیکی و فوم سازی شیمیایی طبقه بندی کرد.
همچنین فوم را میتوان همانند مواد پلیمری به فوم ترموست و ترموپلاستیک گروه بندی کرد.
فوم در زبان انگلیسی به معنای کف است و در دانش پلیمر به کامپوزیت هایی اطلاق می‌شود که از یک ماده پلیمری به عنوان بستر و حباب های گازبه عنوان جز دوم کامپوزیت تشکیل شده است به طور کلی میتوان فوم ها یا اسفنج ها را موادی با ساختار سلولی نامید که دانسیته آن از دانسیته دیگر مواد پایین تر است به عبارت دیگر یک فوم یا اسفنج پلیمری است که دانسیته آن به دلیل حضور یک گاز کاهش یافته است؛ لذا میتوان گفت یک فوم پلیمری کامپوزیتی است که حباب های گاز درون بستر پخش شده اند. حباب های فاز گاز معمولا کروی هستند و سلول نامیده می‌شوند.
در حقیقت فوم به عنوان یک ماده و فوم شدن به عنوان یک پدیده ای مطرح است که در آن یک فاز غلیظ کروی (عموما) یک فاز گازی را در بر گرفته است.
زمانی که گازی در یک محیط متراکم گنجانده می‌شود یک ماده و یا یک پدیده جالب رخ می‌دهد.
در طبیعت چوب پنبه وچوب وسنگ های متخلخل مصداق های مناسبی از این نوع محصولات هستند.
در درختان فضاهای خالی با تاثیر مویینگی آب را از ریشه به طرف بالا می‌کشند که این پدیده به وضوح در فوم های خانگی (ابرها) دیده می‌شود.
فوم در هر ناخیه ای از زندگی بشر تاثیر می‌گذارد. به عنوان مثال اسفنج طبیعی، با ساختار سلولی باز، یک محصول مفید برای جذب و دفع مواد مایع است.
بنابراین، فوم شامل ساختارهای حفره ای (حفرات گازی احاطه شده با یک فاز غلیظ یا یک کامپوزیت گاز-جامد) است.
تفاوت های اساسی بین جامدات و گازها در طبیعت باعث می‌شوند که فوم ها ترکیباتی منحصر به فرد با خواص ویژه برای کاربردهای گوناگون باشند به عنوان مثال، ساختمان سلولی می‌تواند به سرعت جریان نظم بخشد اغتشاش را برطرف می‌کند و سطح انتقال جرم را افزایش دهد.در قرن بیستم با استفاده روز افزون از محصولات پلیمری سنتزی و پیشرفت تکنولوژی پلیمرها و امکان انجام عملیات پیچیده تر، افزودن مواد پف زا به راهی برای توسعه برای توسعه فرایندهای پلیمری تبدیل شده است.
با به کارگیری قوانین شیمی و مهندسی، فوم سازی در طول جنگ جهانی دوم در اروپا و آمریکا گسترش یافت.امروزه اکستروژن، قالب گیری تزریقی، قالب گیری معمولی، شبکه‌ای کردن، فوم سازی واکنشیو ژلاسین روش های مختلف ساخت فوم های پلیمری هستند و تولید فوم های پلیمری به یک شاخه رونق یافته در صنعت پلیمری تبدیل شده است.
پلیمرها و خصوصا پلیمرهای ترموپلاستیک با طبیعت ویسکوالاستیک خود متمایز می‌شوند
آنها وقتی که برای محدوده عملیاتی فوم سازی مناسب باشند ساختار سلولی انبساط یافته شان خواص جالبی را نشان می‌دهد.
به هر حال هر پلیمری نمی‌تواند برای فوم انتخابی مناسب باشد. با در نظر گرفتن فاکتورهایی، از جمله سازگاری با گاز، شرایط فرایند، توانایی نگه داشتن حالت فوم در شرایطی دینامیکی و پایداری در طول زمان جایگزینی گاز، تعدادی کم از پلیمرها در فهرست به جا می‌مانند.
به طرزی تعجب آور این فوم های پلیمری منحصر به فرد به علت خواص ویژه خود در کاربردهایی که به مقاومت نیاز دارند نیز به کار رفته اند.
حفرات گازی پراکنده در بستر پلیمری به طور آشکار خواص، مورفولوژی و ساختار پلیمرها را دگرگون می‌کنند.
دانسیته پایین ترشان سبب شده از سال ۱۹۴۰ کاربردی تجازی بیابند.همچنین به علت ساختار سلولی خود در عایق بندی، که بازار چشم گیری نیز دارد، به کار می‌روند.
از یک دیواره سلولی با الاستیسیته کافی میتوان به فراوانی ذز صنایع ورزشی و لوازم منزل استفاده کرد.
سایر صنایع مانند پزشکی، بسته بندی و خودروسازی با استفاده از فوم های پلیمری توسعه یافته اند.
تنوع کاربردها و میزان استفاده از فوم های پلیمری رو به گسترش است. مکانیسم های تولید و مواد اولیه متغیرهای اولیه هستند که مستقیما بر روی تشکیل ساختار تاثیر می‌گذارند.
زمانی که این ها با گاز بافی مانده ترکیب می‌شوند. وابستگی این عوامل به هم در نمودار زیر نشان داده شده است.
فوم پلیمری را میتوان از جهات مختلفی همچون اجزا تکنولوژی و محصولات بررسی کرد.
محصولات این مواد را میتوان با توجه به بعد، دانسیته حفره، مورفولوژی و خواص طبقه بندی کرد به عنوان مثال، قطعه در مقابل فیلم، دانسیته بالادر مقابل دانسیته پایین، میکروسلولی درامروزه فوم های پلیمری در صنایع کاربردهای روز افزونی دارند.
در حقیقت فوم ها را مواد چند منظوره می‌نامند زیرا میتوان از آنها در صنایع گوناگون استفاده کرد.
فوم ها می‌توانندبسیار نرم باشند که کاربرد آنها در صنایع پوشاک، مهندسی اتومبیل، لرزه گیرهاو…است.
فوم های سختی نیز وجود دارند که در بسته بندی و صنایع نظامی کاربرد دارند. همچنین از فوم ها میتوان به عنوان عایق گرمایی وصوتی نیز استفاده کرد.
عوامل رشد تجاری فوم ها عبارتند از: سبکی، ارزانی، هدایت حرارتی کم، محدوده وسیع فرم.
لاسیون از فوم سخت تا فوم قابل ارتجاع، انواع فرایند، تولید راحت قطعات بزرگ، عدم استفاده ار فشار در بعضی از روش های تولید، بالاتر بودن نسبت استحکام به جرم در مقایسه با بقیه خانواده پلیمرها و ضربه گیری عالی.
معایب فوم های پلیمری عبارتند از :
زمان فرآیند یا تثبیت شکل فوم طولانی است
بعضی از روش های، مانند روش مذاب داغ، تجهیزات پیچیده می‌خواهند
کنترل یکنواختی سطح محصول مشکل است
در بیشترروش ها گاز یا بخارات سمی در محیط پراکنده می‌شوند
عمر اکثر فوم ها نسبت به بقیه خانواده پلیمرها کمتر است
انواع فوم های پلیمری:
فوم پلی استایرن، فوم پلی یورتان، فوم فنلیک، فوم اوره فرمالدئیک، فوم پلی وینیل کلراید وینیل الکل –فرمالدئید، فوم اپوکسی، فوم های دیگر از میان این فوم ها مورد یک تا پنج در عایق کاری ساختمانی و پانل های ساندویچی به کار برده شده اند.
شایان ذکر است که در پانل های ساندویچی اغلب فوم های سخت که سلول باز هستند به کار برده می‌شوند.
پلیمر های که در ساخت این فوم ها استفاده می‌شوند به دو دسته کلی گرمانرم و گرما سخت تقسیم می‌شوند.
فوم های پلی استایرن و PVC مثال های مورد اول (گرما نرم) و فوم های فنلیک، اوره فرمالدئید و پلییورتان مثال های مورد دوم (گرما سخت) هستند.
از این رو بسته به نوع پلیمر به کار رفته در فوم ساخته شده نحوه تولید آن متفاوت است.
آنچه که در مورد فوم های مختلف اهمیت دارد نوع پلیمر و نوع گازی است که در سلول های آن قرار دارند. این دو عامل ضریب هدایت حرارتی و یا توانایی یک فوم را در ایفای نقش عایق حرارتی تعیین می‌کند.
فوم های پلیمری ازعایق های سنتی:
عایق فوم پلیمری جسمی است که از دو فاز مختلف گاز و جامد تشکیل شده است.
در مورد فوم های پلیمری فاز جامد از پلیمر ساخته شده است. در یک توده فومی دو نوع فضای خالی بین ذرات در بخش پلیمری می‌تواند وجود داشته باشد که آنها را سلول می‌نامند؛ از این رو دو نوع سلول شامل باز و بسته در فوم ها وجود دارند.
در مورد فوم های سلول باز فاز گاز موجود نیز پیوسته است، به همین دلیل در فوم های سلول باز ذرات بخار آب در لابه لای سلولهای فاز جامد قرار گرفته و ضریب انتقال حرارت راافزایش می‌دهددر حالی که در فوم سلول بسته فاز گاز ناپیوسته است.
پلیمرهایی که در ساخت این فوم ها استفاده می‌شوند به دودسته کلی گرمانرم و گرماسخت تقسیم می‌شوند.
فوم های پلی استایرن و پلی اتیلن (پلی فوم) مثال های مورد اول و فوم پلی یورتان مثال مورد دوم هستند. از این رو بسته به نوع پلیمر به کار رفته در فوم ساخته شده نحوه تولید آن متفاوت است.
آنچه که در مورد فوم های مختلف اهمیت دارد نوع پلیمر و نوع گازی است که در سلول های آن قرار دارند. این دو عامل ضریب هدایت حرارتی و یا توانایی یک فوم را در ایفای نقش حرارتی تعیین می‌کند.
پلی استایرن منبسط (فوم پلی استایرن، پلاستو فوم یا یونیلیت)
برای اولین بار پلی استایرن توسط یک شرکت آلمانی در سال ۱۹۴۰برای عایق در صنایع الکتریکی ساخته شد و در جریان جنگ جهانی دوم جهت ساخت لاستیک مصنوعی از آن استفاده شد. محصولات پلی استایرن در سه گرید تولید می‌شود.
گرید ۱- مقاوم در برابرضربه که جهت مصارفی مانند: تهیه ظروف، بدنه لوازم خانگی استفاده می‌شود.
گرید ۲- نوع معمولی که مقاومت کمتری در مقابل ضربه دارد که کاربردهای در صنایع اتومبیلسازی و الکتریکی و غیره دارد.
گرید ۳- پلی استایرن منبسط یا فوم پلی استایرن (پلاستو فوم )که در صنایع بسته بندی کار برد وسیعی داشته و به عنوان عایق حرارتی نیز استفاده می‌شود دامنه استفاده از این فوم در حال افزایش است به عنوان مثال اخیرادر سقف های تیرچه بلوک به جای بلوک سیمانی از بلوک های پلاستو فوم استفاده می‌شود.
مزایای عمده فوم پلی استایرن عبارتند از:
۱-انتقال حرارت کم جهت استفاده عایق حرارتی
۲- جذب خوب انرژی برای بسته بندی مواد
۳-شناوری بالا
۴-بالا بودن نسبت سفتی به وزن به طوری که قطعات ساخته شده دارای وزن کم و استحکام خوب هستند
۵ -هزینه کم به ازای واحد حجم
معایب عمده فوم پلی استایرن عبارتند از:
۱-خاصیت اشتعال پذیری وکمک به گسترش حریق
۲-تولید گازهای سمی در هنگام سوختن.
۳ -انتقال بخار آب و جذب رطوبت
۴-نمی توان در بالاتر از C ۷۴ درجه سلسیوس به کار برد فوم پلی استایرن به طور وسیعی در عایق حرارتی۵۴-تا ۷۴درجه سانتیگراد به کار برده شده است که دلائل عمده آن قیمت پائین بوده، در دسترس است و به راحتی ساخته می‌شود، محکم و پایدار بوده و در برابرتخریب مقاوم است.
پلی استایرن اکسترود شده به صورت تخته در اندازه های مختلف جهت ساخت دیوار و عایق بام در دسترس است.
دانه های قابل انبساط پلی استایرن را نیز میتوان به صورت صفحاتی برای نما در ساختمان سازی ساخته و به کار برد.
در مواردی که کاربردعایق حرارتی مورد نظر است مقاومت بالا لازم نبوده و پلی استایرن منبسط به اندازه کافی مقاومت دارد.
فوم پلی استایرن را در جرم ویژه های بسیار پائین نیز میتوان تولید کرد. ولی کاهش جرم ویژه به افزایش ضریب هدایت حرارتی با کاهش عایق حرارتی و افزایش انتقال بخار آب می‌انجامد. از این رو از این نوع فوم های بسیار سبک در کارهای بسیار حساس نمی‌توان استفاده کرد.
پلی یورتان
فوم پلی یورتان با یک ساختار سلولی بسته که برپایه پلی یورتان، حضور کاتالیزورها و مواد دمنده باواکنش شیمیایی پلی ایزوسیانات ها با ترکیبات حاوی هیدروژن اسیدی ساخته می‌شوند.
مزیت های فوم پلی یورتان عبارتند از : هدایت حرارتی کم که از تمامی مصالح عایق متداول دیگر کمتر است، وزن سبک، استحکام بالا، قابلیت بسیار زیاد در پذیرش تغییر در فومولاسیون جهت برآورده کردن انتظارات کاربردی، چسبندگی قوی به بسیاری از مواد، نفوذپذیری کم در برابر بخار آب، مقاومت حرارتی در دمای بیش از ۱۰۰ در جه سلسیوس، قابلیت فوم شوندگی در محل برای پر کردن شکل های پیچیده، فوم سخت پلی یورتان در گستره وسیعی از دما به عنوان عایق حرارتی به کار برده شده است.
برای مثال این نوع فوم در عایق کاری ازت مایع در-۱۹۶ درجه سلسیوس و بخار در +۱۲۶ درجه سلسیوس به کار برده شده است.
فرم انعطاف پذیر پلی یورتان نیز در عایق کاری لوله ها می‌تواند به کار برده شود.
فوم های پلی یورتان به صورت یک لایه نازک با کارآرایی بالا عایق کاری بدنه یخچال ها و فریزرها به کار برده می‌شود.
امروزه سعی می‌شود که فوم پلی یورتان باگازی غیر از CFC (کلروفلوئور کربن) به عنوان ماده دمنده ساخته شود.
اگر چه این گازها به خوبی گاز های CFC عایق کاری را انجام نمی‌دهند، اما به لایه ازن سیاره زمین آسیب کمتری وارد می‌کنند، چگالی فو م های ساخته شده توسط روش جدید معمولا ۳۲ کیلو گرم بر متر مکعب است.
فوم های پلی یورتان سلول باز با چگالی کم (۸ کیلو گرم بر مترمکعب) نیز وجود دارد.
بعضی انواع با چگالی کم از دی اکسید کربن به عنوان ماده دمنده استفاده می‌کنند و همچنین فوم های کم چگالی به داخل دیوار های دو جداره باز اسپری می‌شوند و به سرعت منبسط می‌شوند و فضای خالی راپر از درزبندی می‌کنند فوم های آهسته منبسط شونده برای ساختمان های موجود که عایق حرارتی ندارند در نظر گرفته شده است.
این فوم مایع بسیار آهسته منبسط می‌شود و بنابراین احتمال آسیب رسیدن به دیوار ناشی از انبساط بیش از حد کاهش می‌یابد.
فوم در برابر بخار آب نفوذ پذیر است، قابل انعطاف بوده و در برابر مکش آب این عایق درزبندی هوای خوبی انجام می‌دهد. همچنین کندسوز است و بعد از براشتن آتش، شعله پایدار نخواهد بوداما نکته با اهمیت این است که متصاعد نمودن گازهای سمی سیانید هیدروژن (سیانور) در مجاورت حرارت یا در هنگام سوختن است.
بستن *نام و نام خانوادگی * پست الکترونیک * متن پیام |
.png)
.png)